در حالی که این روزها بحران اقتصادی گریبانگیر مردم یونان  و حتی اروپا شده ، یک مرکز فرهنگی و هنری در آتن با برگزاری مجدد دادگاه «سقراط» این فیلسوف شهیر یونانی را از اتهامات وارد بر او در 2400 سال پیش تبرئه کرد.

روز گذشته در مرکز فرهنگ و هنر اوناسیس آتن، جلسه نمادین محاکمه سقراط برگزار شد و بسیاری از حقوقدانان معتبر اروپایی و آمریکایی به عنوان وکلا و اعضای هیأت منصفه در این محکمه حضور یافتند.

در این محکمه نمادین برخی از وکلا نقش شاکی و برخی دیگر نقش مدافع را بازی کردند و در نهایت اکثریت اعضای هیأت منصفه و حاضران در جلسه به برائت سقراط از اتهامات وارده رای دادند.

گفتنی است سقراط در سال 399 پیش از میلاد در محکمه ای در آتن به اتهام توهین به خدایان و منحرف کردن جوانان، به مرگ با نوشیدن جام شوکران محکوم شد و در حالی که بسیاری از دوستان و شاگردان او از وی خواستند تا مقدمات فرار وی از زندان را فراهم کنند اما سقراط با نپذیرفتن این موضوع در نهایت جام شوکران را سرکشید و به تصمیم دادگاه گردن نهاد.

دلیل اصلی محاکمه سقراط در دادگاه به قدرت رسیدن دوباره طرفداران دموکراسی در آتن بود . در سال 404 قبل از میلاد ، آتن در نبرد با همسایه جنوبی خود اسپارت شکست خورد و پس از آن شکست 30 سیاستمدار تحت حمایت و تایید دولت اسپارت در آتن به قدرت رسیدند که به شدت مخالف دموکراسی بودند.

در این دوران 4 ساله، الیگارشی حاکم (حکومت ضد دموکراسی یک طبقه معدود) ، حقوق دمکراتیک مردم آتن را ناديده گرفت و تعداد افرادی که از حقوق شهروندی بهره مند بودند را از 45 هزار نفر به 3 هزار نفر تنزل دادن و بدون محاکمه 2500 آتنی را اعدام کرد.

محلی که گفته می شود زندان سقراط بوده است

طی این دوران  بيشتر دموکرات ها به خواست حکمرانان جديد مجبور به ترک آتن گرديدند. اما در ماه مارس سال 403 دموکرات ها توانستد بخشی از حومه آتن را به تصرف خود در آورند و بالاخره در سال 400 پیش از میلاد، دوباره اصول دموکراسی را در آتن بر قرار کنند.

پس از حاکم شدن دوباره دموکراسی خواهان دادگاه هایی برای محاکمه عوامل حکومت الیگارشی و حامیان آنها برگزارشد و سقراط نیز به اتهام همکاری با آنها محاکمه شد.

سقراط در جریان حکومت 4 ساله 30 مستبد در آتن جزء 3 هزار شهروند آتنی بود که حقوق شهروندی شان از سوی حکومت مستبد تضمین شده بود و به همین خاطر دموکراسی خواهان آتنی پس از رسیدن مجدد به قدرت ، وی را متهم به همکاری با دولت مستبدان کردند و در دادگاه وی را به بهانه منحرف کردن جوانان و توهین به خدایان محکوم به مرگ کردند.

سقراط  در جریان دادگاه هیچ دفاعی از خود در برابر اتهامات وارده نکرد و این ظن را تقویت کرد که با حکومت 30 مستبد همکاری داشته است. وی هیچ گاه دموکراسی و نظام دموکراتیک را نستود و اعضای هيات منصفه دادگاه در نهایت می بايست درخواست يکی از طرفين (شاکی يا متهم) را می پذیرفتند و در حالی که این فیلسوف شهیر در دادگاه از خود به خوبی دفاع نکرد وحتی تاکيد ميکرد که برای فعاليت خود در زمان حکومت قبلی بايد مورد تقدير نیز قرار گيرد؛ دادگاه در نهایت سقراط را محکوم به مرگ کرد و مقرر نمود او با نوشیدن جام زهر جان بدهد که چنین هم شد و سقراط در زندان درگذشت... و اینک بعد از 2400 سال، حکم تبرئه او صادر شد.